Luisteren met je ogen

Kijker lette in zijn kerkjeugdperiode overal op, behalve op de predikant. De jonge Kijker telde het aantal ringen van de cirkelvormige lampen aan het plafond, vroeg zich af waarom er toch altijd een wit kleedje over een beker en schaal met brood werd gedaan, zocht oogcontact met medelotgenoten en hoopte vurig dat het déze keer allemaal maar niet te lang zou duren.

Zondag, na zondag. Jaar in, jaar uit. En in zijn toenmalige kerkelijke kring was ‘twee keer per zondag’ echt een hot item, dus als Kijker geld had gekregen voor elke ring die hij aan het plafond telde, was hij nu miljonair geweest.

De uitvinding ‘bijbelklas’, onderwijs op niveau van een kind, was toen nog niet gedaan. Dus u begrijpt dat Kijker geen warme herinneringen bewaart aan die periode. Kijkend naar de huidige praktijk, waarin het kind niet langer zo ondergeschoven is, is Kijker met dominee Wieb blij. Heel blij.
De afgelopen jaren is het geven van bijbelklas in onze gemeente fors uitgebreid. Tot en met groep 5 en 6 wordt er op eigen niveau gepraat over God en wat Hij leert in de Bijbel. Wat Kijker betreft – maar dat is zijn persoonlijke mening als gemeentelid – mogen de groepen 7 en 8 van harte aanschuiven in de rij. En liefst elke week bijbels onderwijs voor groep 1 tot en met 8. Immers: Op school benader je een kind toch ook niet als een volwassene (lees: via een lange preek)?

‘Leer je de nieuwe generaties aan de preek wennen of moet je op zoek naar een nieuwe vorm van communicatie?’ Het is een intrigerende vraag die dominee Wieb opwerpt in zijn weblog. Kijker heeft er wel ideeën over, terugdenkend aan zijn eigen jeugd. Dat bleek al uit het bovenstaande. De vraag of ‘kinderen (nieuwe generaties) wel lang kunnen luisteren’ is helemaal niet nieuw, dat was vijftentwintig jaar geleden ook al zo, maar is alleen maar indringender geworden omdat we tegenwoordig veel meer met onze ogen luisteren dan met het orgaan dat daar officieel voor bestemd is. Meer dan ooit speelt ‘beeld’ een rol bij het vatten van een boodschap. De communicatie is nog meer veranderd. Denk aan de komst van internet, een dikke twaalf, dertien jaar geleden. We chatten en Twitteren (maximaal 140 karakters per bericht) erop los. Kinderen groeien op met sociale netwerken als Hyves en Facebook. (Hoe gelukkig je daar ook mee mag zijn.) Het is vluchtig, snel. Hap-snap.
Kijker is ervan overtuigd dat – wil je kinderen blijven bereiken in de kerk – het aanbieden van geestelijk voedsel in kinderporties van levensbelang is. Maar het uitdelen van dat voedsel kan ook heel goed onderdeel zijn van een dienst waar volwassenen zitten. Een boeiend kinderverhaal kan soms heel verhelderend zijn voor een volwassene. Nieuwe vormen van communicatie (het verhaal in de vorm van een filmpje, interactie met de zaal, een gesprek op het podium, een getuigenis) zijn zeker nodig. Niet alleen variatie maakt of iets beklijft, vooral ook een authentiek verhaal, wat echt is. Wat pakt. Denk aan het indrukwekkende verhaal van onze zuster enige tijd geleden over de zorgen en machteloosheid rond een alcoholverslaafd familielid. Dat in combinatie met bijbels onderwijs maakt het tot een sterke combinatie.

Het antwoord op de vraag van dominee Wieb is dat communicatie zich niet laat vangen in een vaste vorm die jaren houdbaar is. Het is dynamisch en de vorm past zich telkens aan de doelgroep aan. Die nieuwe generatie wil meer beeld, dus… meer beeld. Vergelijk het met een stopcontact. De stekker past omdat de plus en minpool rondvormig zijn. Maar intussen zijn de polen vierkant geworden en moet je het stopcontact aanpassen om de connectie te kunnen blijven maken. Dat wat betreft communicatie.
Wat echter niet aangepast mag worden is natuurlijk de inhoud, de boodschap die God ons wil leren via Zijn Woord. Het creatief verwerken daarvan in een te kiezen communicatievorm is een uitdaging en verdient mogelijk meer aandacht dan nu ingeschat wordt, meent Kijker.
Het middel moet uiteindelijk altijd voluit in het teken van het doel staan: mensen bij God brengen en houden. Bidden om wijsheid is het beste begin van het aangaan van deze uitdaging.

Kijker